Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayımlanan “Risk Yönetimi Rehberi”, ödeme ve elektronik para kuruluşları için yasa dışı faaliyetlerle mücadelede yeni bir dönemi başlatmıştır. Bu rehber, kuruluşların sahtekârlık, dolandırıcılık ve yasa dışı bahis gibi mali suçları önlemek amacıyla kurmaları gereken takip mekanizmalarını ve risk yönetimi süreçlerini net bir şekilde tanımlamaktadır. Rehbere uyum sağlamayan kuruluşları ise iç kontrol, risk yönetimi ve bilgi güvenliği yükümlülüklerini ihlal ettikleri gerekçesiyle ciddi idari para cezaları beklemektedir. Bu nedenle, manuel ve yetersiz kalan takip sistemlerinden vazgeçerek, yapay zeka destekli, otomatik ve proaktif teknolojik çözümlere geçiş yapmak artık bir tercih değil, yasal bir zorunluluktur. Bu makalede, TCMB’nin beklentilerini, potansiyel riskleri ve bu risklere karşı teknolojiyle nasıl etkin bir koruma sağlanabileceğini detaylıca ele alacağız.
İçindekiler
ToggleYasal Zemin ve İdari Yaptırım Riski
Ödeme ve elektronik para kuruluşları için faaliyet gösterdikleri yasal çerçeveyi anlamak, operasyonel süreçlerini doğru yapılandırmanın ilk adımıdır. TCMB tarafından yayımlanan yeni rehber, bu çerçevenin en kritik bileşenlerinden birini oluşturarak, yasa dışı faaliyetlerin önlenmesine yönelik beklentileri somutlaştırmakta ve uyumsuzluk durumunda uygulanacak yaptırımları net bir şekilde ortaya koymaktadır.
TCMB Risk Yönetimi Rehberi’nin Amacı ve Kapsamı
TCMB’nin hazırladığı bu rehber, 6493 sayılı Kanun kapsamında faaliyet gösteren ödeme ve elektronik para kuruluşlarının, sundukları hizmetlerin yasa dışı amaçlarla kullanılmasını engellemek için alması gereken tedbirleri ve izlemesi gereken yöntemleri belirler. Temel amaç, sektörü mali suçlara karşı daha dirençli hale getirmek, tüketici mağduriyetlerini önlemek ve kuruluşların itibarını korumaktır. Rehber, asgari risk unsurlarını tanımlarken, kuruluşların bu unsurları kendi dinamiklerine göre proaktif bir şekilde geliştirmesi gerektiğini de vurgular.
6493 Sayılı Kanun Çerçevesindeki Temel Yükümlülükler
6493 sayılı Kanun ve ilgili yönetmelikler, kuruluşlara sahtekârlık ve dolandırıcılık gibi yasa dışı işlemleri tespit edip önlemek amacıyla idari ve teknik tedbirler alma sorumluluğu yükler. Bu yükümlülükler sadece müşteri işlemlerini değil, aynı zamanda temsilciler ve üye işyerleri aracılığıyla gerçekleştirilen tüm finansal hareketleri kapsar. Kuruluşlar, bu kapsamda risk değerlendirmesi yapmak, şüpheli işlemleri izlemek ve yeterli sayıda uzman personel görevlendirmek zorundadır.
İdari Para Cezalarına Neden Olan Uygunsuzluklar
TCMB rehberine ve ilgili mevzuata uyulmaması, ciddi idari para cezaları ile sonuçlanabilir. Bu cezalar, genellikle belirli zafiyet alanlarında tespit edilen eksikliklerden kaynaklanır.
İç Kontrol ve Risk Yönetimi Zafiyetleri
Kuruluşların, yasa dışı faaliyetleri önlemeye yönelik etkin bir iç kontrol mekanizması kurmamış olması, en temel ihlal nedenlerinden biridir. Risklerin doğru tanımlanmaması, süreçlerin belgelenmemesi ve düzenli olarak gözden geçirilmemesi, denetimlerde tespit edilen önemli zafiyetlerdir.
Riskli ve Şüpheli İşlemlerin Takibinde Yetersizlik
Rehberde belirtilen asgari risk senaryolarını izlememek, işlemleri anlık olarak analiz edememek ve tespit edilen şüpheli durumlara karşı zamanında aksiyon alamamak, doğrudan cezai yaptırıma tabidir. Özellikle manuel süreçlere bağımlı kalmak, bu alandaki en büyük yetersizlik olarak öne çıkmaktadır.
Bilgi Güvenliği Yükümlülüklerinin İhlali
API güvenliği, veri bütünlüğü ve denetim izlerinin saklanması gibi konulardaki eksiklikler, bilgi güvenliği yükümlülüklerinin ihlali olarak kabul edilir. Müşteri ve işlem verilerinin yetkisiz erişime karşı korunmaması, kuruluşları hem yasal hem de finansal risk altına sokar.
Risk Temelli Yaklaşım Nedir ve Neden Zorunludur?
Risk temelli yaklaşım, tüm müşterilerin, işlemlerin veya ürünlerin aynı düzeyde riske sahip olmadığı prensibine dayanır. Bu yaklaşım, kuruluşların kaynaklarını en yüksek risk taşıyan alanlara odaklamasını sağlar. TCMB, kuruluşlardan kendi müşteri profillerini, hizmet kanallarını ve coğrafi faaliyet alanlarını analiz ederek kendi risk haritalarını oluşturmalarını ve takip mekanizmalarını bu haritaya göre sürekli güncellemelerini beklemektedir. Bu dinamik ve proaktif yaklaşım, gelişen dolandırıcılık yöntemlerine karşı esnek ve etkili bir savunma hattı oluşturmak için zorunludur.
TCMB Rehberi’ne Göre Takip Edilmesi Gereken Asgari Risk Unsurları
TCMB, rehberde yasa dışı faaliyetlerin tespitine yönelik çok sayıda somut senaryo ve risk göstergesi tanımlamıştır. Bu unsurlar, kuruluşların kuracakları otomatik izleme sistemleri için bir başlangıç noktası niteliğindedir. Kuruluşlar, bu asgari kriterleri temel alarak kendi iş modellerine özgü ek kurallar ve senaryolar geliştirmekle yükümlüdür.
Ödeme Hesabına İlişkin Hizmetlerdeki Şüpheli İşlem Senaryoları
Bireysel ve kurumsal ödeme hesapları, para transferlerinin yoğunluğu nedeniyle yasa dışı faaliyetler için sıkça kullanılır. Bu alandaki risk göstergeleri, işlem sıklığı, hacmi ve davranışsal anormallikler üzerine odaklanır.
Yüksek İşlem Frekansı ve Hacmi
Bir ödeme hesabından günlük 10’un üzerinde veya ayda 15’ten fazla farklı kişiye para transferi yapılması, dikkat çekici bir risk unsurudur. Benzer şekilde, genç yaştaki (20 yaş altı) veya yeni açılmış hesaplarda kısa sürede 50’den fazla işlem yapılması veya toplamda 27.500 TL’yi aşan bir hacme ulaşılması şüpheli kabul edilir.
Çok Sayıda Farklı Hesaptan/Hesaba Para Transferi
Bir hesaba gün içinde 5, ay içinde ise 15’ten fazla farklı kişiden para gelmesi, “para katırlığı” (money muling) gibi yasa dışı faaliyetlerin bir işareti olabilir. Bu durum, hesabın organize bir suç ağının parçası olarak kullanıldığına dair önemli bir göstergedir.
IP Adresi ve Cihaz Kullanım Anormallikleri
Aynı gün içinde aynı IP adresinden 5 veya daha fazla farklı müşterinin hesabına erişilmesi, bir dolandırıcının birden fazla hesabı kontrol ettiğini gösterebilir. Tersine, bir müşterinin hesabına aynı gün 5 farklı IP’den erişilmesi ise hesabın ele geçirilmiş olabileceğine (account takeover) işaret eder.
Yeni ve Genç Müşteri Hesaplarındaki Riskli Desenler
Dolandırıcılar, genellikle yeni açılmış veya finansal tecrübesi az olan gençlere ait hesapları hedef alır. Bu hesaplardaki ticari hayatın olağan akışına aykırı, ani ve yüksek hacimli işlemler özel bir dikkatle izlenmelidir.
İşlem Açıklamalarındaki Anahtar Kelimeler ve Anlamsız İfadeler
Para transferi açıklamalarında “kumar, bahis, bet” gibi yasa dışı faaliyetlerle ilişkili kelimelerin veya bunların kısaltmalarının kullanılması, doğrudan bir risk sinyalidir. Anlamsız, ardışık veya tekrar eden karakterlerden oluşan açıklamalar da işlemin gerçek amacını gizleme çabası olarak değerlendirilmelidir.
Ödeme Aracının Kabulüne İlişkin Hizmetlerde (Sanal/Fiziki POS) Risk Göstergeleri
Üye işyerleri, yasa dışı gelirlerin aklanması veya sahte işlemlerle haksız kazanç elde edilmesi için kullanılabilir. Sanal ve fiziki POS hizmetleri sunan kuruluşların, işyeri davranışlarını yakından izlemesi gerekir.
Sektör Ortalamasının Üzerindeki Ciro Artışları
Bir işyerinin cirosunun, ticari geçmişiyle uyumsuz bir şekilde veya sektör ortalamasının çok üzerinde aniden artması (örneğin günlük dört kat ve üzeri artış), şüpheli bir durumdur. Bu, işyerinin yasa dışı bahis gibi faaliyetlerden gelen parayı akladığına işaret edebilir.
Mesai Dışı Saatlerde ve Hafta Sonlarında Yoğunlaşan İşlemler
Bir işyerinin toplam cirosunun büyük bir kısmının (%50’den fazlasının) 21:00-06:00 saatleri arasında veya hafta sonlarında (%75’inin) gerçekleşmesi, normal ticari faaliyetlerle açıklanamayabilir ve genellikle yasa dışı kumar/bahis sitelerinin çalışma modeline uyar.
Tekrar Eden Düz Tutarlı İşlemler
Bir işyerindeki işlemlerin önemli bir bölümünün (%25’inin) 50 TL, 100 TL, 500 TL gibi sürekli tekrar eden düz tutarlardan oluşması, genellikle oyun kredisi veya bahis bakiyesi yükleme gibi faaliyetlerde görülen bir patterndir.
Yüksek İtiraz (Chargeback) Oranları
Haftalık harcama itiraz oranının (chargeback) toplam işlem adedine veya tutarına oranla %5’i aşması, işyerinin ya sahte işlemler yaptığını ya da müşterilerini mağdur ettiğini gösteren güçlü bir kanıttır.
Ticari Geçmişle Uyumsuz Finansal Aktiviteler
Faaliyete yeni başlayan bir işyerinin ilk birkaç ay içinde yüz binlerce liralık ciroya ulaşması veya sunduğu mal/hizmet tutarları ile işlem tutarlarının uyumsuz olması, paravan bir şirket olabileceği şüphesini doğurur.
Fatura Ödemelerine Aracılık ve Para Havalesi Hizmetlerindeki Riskler
Temsilciler aracılığıyla sunulan fatura ödeme ve para havalesi hizmetleri, kimlik gizlemenin daha kolay olabildiği kanallar olması nedeniyle risk barındırır.
Temsilci Bazında Ciro ve İşlem Adedi Anormallikleri
Bir temsilcinin cirosunda ani ve dört katı aşan artışlar yaşanması veya bir bireysel müşterinin bir ayda 30’dan fazla fatura ödemesi gibi durumlar, temsilcinin yasa dışı para toplama faaliyetlerine aracılık ediyor olabileceğini gösterir.
Temsilcinin Faaliyet Alanı Dışındaki Coğrafi İşlemler
Fiziki bir noktada faaliyet gösteren bir temsilcinin, kendi bulunduğu il dışındaki iller için yoğun bir şekilde (günde 10, ayda 100 adetten fazla) fatura ödemesine aracılık etmesi, coğrafi olarak mantıksızdır ve şüphe çekicidir.
Yüksek Hızda Gerçekleşen İşlemler (Saniye Bazında)
Bir temsilcinin 10 saniye gibi çok kısa bir süre içinde birden fazla kişiye ödeme hizmeti sunması, işlemlerin gerçek müşteriler tarafından değil, otomatik sistemler tarafından yapıldığına işaret eder.
Mobil Ödemeye İlişkin Hizmetlerdeki Riskler
Mobil ödemeler, kolaylığı ve hızı nedeniyle dolandırıcılar tarafından tercih edilen bir yöntem olabilir. Gönderenin ödeme hizmeti sağlayıcısı (GHS) için özel risk senaryoları mevcuttur.
Gece Saatlerinde Yapılan Çoklu İşlemler
Bir müşterinin gece saatlerinde (21:00-06:00 arası) 3 adet mobil ödeme işlemi gerçekleştirmesi, genellikle yasa dışı bahis sitelerinin en aktif olduğu zaman dilimleriyle örtüştüğü için riskli kabul edilir.
Kısa Sürede Aynı veya Farklı İş Yerlerine Yapılan Tekrarlı Ödemeler
Aynı cep telefonu numarasından bir saat içinde aynı işyerine 3’ten fazla veya farklı işyerlerine toplamda 5’ten fazla mobil ödeme yapılması, limitleri aşmak veya iz kaybettirmek için yapılan parçalı ödemelere işaret edebilir.
Uzun Süre Hareketsiz Kalan Numaralardan Yapılan İlk İşlemler
Son bir yıl içinde hiç mobil ödeme yapmamış bir numaradan aniden bir işlem gerçekleştirilmesi, numaranın ele geçirilmiş veya sahte bir kimlikle aktive edilmiş olabileceği riskini taşır.
Risk Yönetiminde Teknolojiye Geçiş: Manuel Kontrolün Yetersizliği
TCMB’nin belirlediği karmaşık risk senaryoları ve işlem hacimlerinin büyüklüğü, geleneksel yöntemlerle başa çıkmayı imkansız kılmaktadır. Manuel kontroller, hem yavaş kalmaları hem de insan hatasına açık olmaları nedeniyle günümüzün dijital finans dünyasında yetersizdir. Bu noktada teknoloji, bir kolaylaştırıcı olmaktan çıkıp yasal bir zorunluluk haline gelmektedir.
TCMB’nin Otomatik Takip Mekanizması Zorunluluğu
Rehber, şüpheli işlem takip mekanizmalarının manuel olmaması gerektiğini açıkça belirtmektedir. Bu, kuruluşların işlemleri gerçek zamanlı olarak analiz eden, riskli durumları anında tespit eden ve uyarı üreten otomatik sistemler kurmasını zorunlu kılar. Amaç, reaktif bir yaklaşımdan proaktif bir savunma modeline geçmektir.
Manuel Süreçlerin Hız ve Hacim Karşısındaki Zafiyetleri
Finansal sistemlerde saniyede binlerce işlem gerçekleşirken, bir insanın bu akışı manuel olarak takip etmesi, anormallikleri anında fark etmesi ve 3 saatlik aksiyon süresi içinde müdahale etmesi mümkün değildir. Manuel süreçler, büyük veri setleri içinde gizlenen karmaşık dolandırıcılık desenlerini tespit etmede aciz kalır.
Geleneksel Sistemlerin Gelişmiş Dolandırıcılık Taktikleri Karşısındaki Etkisizliği
Sadece basit kurallara dayalı (rule-based) eski tip sistemler, dolandırıcıların sürekli değişen taktikleri karşısında yetersiz kalır. Dolandırıcılar, bu sistemlerin kurallarını öğrenerek kolayca atlatabilirler. Modern dolandırıcılıkla mücadele, makine öğrenmesi ve yapay zeka gibi daha dinamik ve öğrenen teknolojileri gerektirir.
Bulut Tabanlı İşlem İzleme (Cloud Transaction Monitoring) Nedir?
Bulut Tabanlı İşlem İzleme, kuruluşların herhangi bir donanım veya yazılım yatırımı yapmadan, hizmet olarak (SaaS) sunulan gelişmiş bir dolandırıcılık tespit ve önleme platformudur. Bu sistemler, büyük veri işleme kapasitesi, esnek kural motorları ve yapay zeka algoritmaları sayesinde işlemleri gerçek zamanlı olarak izler ve riskli durumları anında raporlar. Bulut işlem izleme çözümleri, hızlı kurulum ve kolay entegrasyon avantajları sunar.
aiReflex: Kural ve Yapay Zeka Tabanlı Proaktif Risk Tespiti
aiReflex, kural tabanlı sistemlerin kesinliği ile yapay zekanın esnekliğini birleştiren hibrit bir yaklaşımla tasarlanmıştır. Bu platform, bilinen dolandırıcılık senaryolarını (TCMB rehberindekiler gibi) kurallarla anında engellerken, yapay zeka ve makine öğrenmesi modülleri sayesinde daha önce hiç görülmemiş, yeni ve karmaşık anormallikleri tespit eder. Bu proaktif yaklaşım, dolandırıcılar bir adım önde olmayı sağlar.
aiReflex (Bulut İşlem İzleme) ile TCMB Kriterlerine Uyumun Sağlanması
aiReflex gibi modern bir bulut işlem izleme platformu, TCMB rehberinde belirtilen tüm teknik ve idari tedbirlerin etkin bir şekilde hayata geçirilmesini sağlar. Bu sistemler, manuel süreçleri ortadan kaldırarak hem yasal uyumluluğu garanti altına alır hem de operasyonel verimliliği artırır.
TCMB Rehberindeki Asgari Risk Unsurlarının Sisteme Senaryo Olarak Tanımlanması
aiReflex’in esnek kural motoru sayesinde, TCMB rehberinde yer alan “bir hesaba gün içinde 5’ten fazla farklı kişiden para gelmesi” veya “işyeri cirosunun dört kat artması” gibi tüm senaryolar, sisteme kolayca tanımlanabilir. Bu kurallar tetiklendiğinde, sistem otomatik olarak uyarı (alert) üreterek ilgili personeli bilgilendirir.
Gerçek Zamanlı İşlem İzleme ve Anomali Tespiti
Platform, tüm işlemleri milisaniyeler içinde analiz ederek bilinen risk senaryolarına ve normal dışı davranış desenlerine karşı kontrol eder. Yapay zeka modülü, her müşterinin ve işyerinin normal davranış profilini oluşturur ve bu profilin dışına çıkan her türlü işlemi anomali olarak işaretler.
Velocity Check (Sıklık Kontrolü) Kurallarının Otomatik Uygulanması
Velocity Check, belirli bir zaman dilimindeki işlem adedini, tutarını veya sıklığını kontrol eden kurallardır. aiReflex, “aynı karttan 2 saat içinde 5’ten fazla işlem yapılması” gibi TCMB tarafından belirtilen tüm velocity kurallarını otomatik olarak uygular ve ihlal durumunda işlemi anında bloke edebilir.
Müşteri Davranış Desenlerinin Analizi
Yapay zeka, müşterilerin normalde işlem yaptığı saatler, konumlar, cihazlar ve işlem tutarları gibi yüzlerce parametreyi öğrenir. Örneğin, normalde sadece Türkiye’den işlem yapan bir müşterinin hesabından aniden riskli bir ülkeden giriş yapılması, davranışsal bir anomali olarak anında tespit edilir.
Cihaz Parmak İzi (Device Fingerprinting) ve Coğrafi Konum Analizi
aiReflex, her işlemin yapıldığı cihaza (bilgisayar, telefon) özgü benzersiz bir “parmak izi” oluşturur. Daha önce dolandırıcılık yapılan bir cihazdan yeni bir işlem denenmesi durumunda sistem bunu tanır ve engeller. Aynı zamanda, işlemin yapıldığı IP adresi ile müşterinin bilinen konumu arasındaki tutarsızlıklar da (örneğin fiziksel olarak imkansız bir hızda yer değiştirme) analiz edilir.
Otomatik Uyarı (Alert) Mekanizmaları ve Vaka Yönetimi
Modern sistemler, şüpheli durumları tespit etmekle kalmaz, aynı zamanda bu durumların yönetilmesini de kolaylaştırır.
Riskli İşlemlerin Anında Belirlenmesi
Sistem, bir işlemde riskli bir durum tespit ettiğinde, bu işlemi anında bir vaka (case) olarak işaretler ve risk puanını belirler. Bu sayede, uyum (compliance) ekibi en kritik vakalara öncelik verebilir.
Aksiyon Alınması Gereken Durumların İlgili Personele Atanması
Oluşturulan vakalar, önceden tanımlanmış iş akışları doğrultusunda otomatik olarak ilgili personele veya ekibe atanır. Bu, manuel atama süreçlerindeki gecikmeleri ve hataları ortadan kaldırır.
3 Saatlik Aksiyon Süresine Uyumun Kolaylaştırılması
TCMB’nin “tespit edilen hususlara dair aksiyonların işlem anından itibaren en geç üç saat içerisinde belirlenmesi” kuralı, manuel süreçlerle neredeyse imkansızdır. aiReflex gibi platformlar, tespiti anlık yaptığı ve vaka yönetimini otomatikleştirdiği için bu 3 saatlik süreye tam uyum sağlanmasını mümkün kılar.
| Özellik | Manuel Süreçler | aiReflex (Otomatik Sistem) |
|---|---|---|
| Tespit Hızı | Saatler / Günler | Milisaniyeler (Gerçek Zamanlı) |
| Kapsam | Sınırlı sayıda, örneklem bazlı kontrol | Tüm işlemlerin %100’ü |
| Kural Uygulama | İnsan hatasına açık, tutarsız | Otomatik, hatasız ve tutarlı |
| 3 Saat Kuralına Uyum | Çok zor / İmkansız | Mümkün ve kolay |
| Gelişmiş Tehdit Tespiti | İmkansız (Sadece bilinenler) | Yapay zeka ile bilinmeyen anomalileri tespit etme |
| Operasyonel Maliyet | Yüksek personel maliyeti | Düşük (SaaS modeli ile öngörülebilir) |
| Raporlama | Zahmetli ve zaman alıcı | Anlık, kapsamlı ve denetime hazır |
Kapsamlı Raporlama ve Denetim İzi (Audit Trail) Oluşturma
aiReflex, yapılan her işlemi, uygulanan her kuralı, oluşturulan her uyarıyı ve personel tarafından alınan her aksiyonu detaylı bir şekilde kayıt altına alır. Bu denetim izleri, TCMB veya diğer denetleyici kurumlar tarafından talep edildiğinde, uyumluluğu kanıtlayan en önemli belge niteliğindedir. Platform, denetime hazır raporları tek tıkla oluşturma imkanı sunar.
API Güvenliği ve İşlem İzlemede Teknolojik Çözümler
API (Uygulama Programlama Arayüzü) bağlantıları, ödeme kuruluşlarının iş ortakları, temsilcileri ve müşterileriyle veri alışverişi yapmasını sağlayan kritik altyapılardır. Ancak bu esneklik, aynı zamanda ciddi güvenlik risklerini de beraberinde getirir. TCMB rehberi, API güvenliğine özel bir önem atfetmektedir.
API Bağlantılarından Kaynaklanan Yasa Dışı Faaliyet Riskleri
Güvenliği sağlanmamış API’ler, dolandırıcıların sisteme sızması, müşteri verilerini çalması veya yasa dışı işlemleri otomatize etmesi için bir kapı aralayabilir. Özellikle kimlik doğrulama mekanizmaları zayıf olan veya IP kısıtlaması olmayan API’ler, amaç dışı kullanıma son derece açıktır.
TCMB’nin API Güvenliğine Yönelik Beklentileri ve Talimatları
TCMB, kuruluşların API bağlantılarının güvenliğini sağlamak için bir dizi somut teknik önlem almasını zorunlu kılmaktadır.
IP Kısıtlaması ve Beyaz Liste (Whitelist) Zorunluluğu
Kuruluşlar, API üzerinden iletişim kuracak IP adresleri için bir beyaz liste (whitelist) oluşturmalı ve bu liste dışından gelen tüm erişim taleplerini engellemelidir. API üzerinden iletişim kuracak IP adreslerinin statik olması esastır.
Amaç Dışı Kullanımın Tespiti ve Engellenmesi
API’nin, müşterinin bildirdiği web sitesi veya uygulama dışında farklı bir yerden kullanılması engellenmelidir. Amaç dışı kullanım tespit edildiğinde, ilgili işyeri veya temsilci ile ilişki derhal kesilmeli ve bu durum kayıt altına alınmalıdır.
Denetim İzlerinin Eksiksiz Tutulması
API üzerinden geçen her işleme ait; işlem türü, tutarı, tarihi, müşteri bilgileri, kaynak ve hedef IP adresleri gibi detaylı bilgileri içeren denetim izlerinin tutulması zorunludur. Bu kayıtlar, olası bir incelemede geriye dönük analiz yapabilmek için kritiktir.
| TCMB API Güvenlik Talimatı | aiReflex Çözümü |
|---|---|
| IP Kısıtlaması ve Beyaz Liste | API isteklerinin kaynak IP adresini otomatik olarak kontrol eder, beyaz liste dışındaki talepleri engeller. |
| Amaç Dışı Kullanım Tespiti | API isteğinin geldiği URL ve IP adresi ile işyerinin kayıtlı bilgilerini karşılaştırır, uyumsuzlukları anında tespit eder. |
| Anormal Davranış Tespiti | Yapay zeka ile API trafiğini analiz ederek normal dışı istek desenlerini (örn: aynı IP’den çok sayıda hesap sorgulama) belirler. |
| Denetim İzi (Audit Trail) | Tüm API istek ve yanıtlarını, kaynak/hedef IP, URL, zaman damgası gibi detaylarla birlikte eksiksiz olarak kaydeder. |
| Güçlü Kimlik Doğrulama | API anahtarları ve token’lar üzerinden güvenli kimlik doğrulama ve yetkilendirme süreçlerini destekler. |
aiReflex ile API Üzerinden Geçen İşlemlerin Güvenliğinin Sağlanması
aiReflex, sadece son kullanıcı işlemlerini değil, aynı zamanda sistemler arası iletişimi sağlayan API trafiğini de izleyerek uçtan uca bir güvenlik sağlar.
API İsteklerinin Kaynak IP ve URL Bazında Kontrolü
Platform, her API isteğini TCMB’nin talimatlarına uygun olarak kaynak IP adresi ve URL bilgisi bazında kontrol eder. Önceden tanımlanmış güvenli listeler dışından gelen tüm istekler otomatik olarak reddedilir.
API Trafiğindeki Anormal Davranışların Tespiti
aiReflex’in yapay zeka modülü, API trafiğindeki normal dışı desenleri tespit edebilir. Örneğin, bir temsilcinin API’si üzerinden kısa süre içinde çok sayıda farklı IP’den giriş yapılması veya normalin çok üzerinde sorgu atılması gibi durumlar, şüpheli aktivite olarak işaretlenir ve engellenir.
Denetim ve Raporlama Yükümlülükleri İçin Veri Kaydı
Platform, API üzerinden geçen tüm işlemlere dair TCMB’nin zorunlu kıldığı denetim izi detaylarını eksiksiz olarak kaydeder. Bu veriler, yasal yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve olası incelemelere hazırlıklı olunması açısından hayati önem taşır.
Etkin Risk Yönetimi ve İdari Cezalardan Kaçınma İçin Neden İHS Teknoloji’yi Tercih Etmelisiniz?
TCMB’nin yeni düzenlemelerine uyum sağlamak ve idari para cezası riskini ortadan kaldırmak, doğru teknoloji ortağını seçmekten geçer. İHS Teknoloji, sunduğu global tecrübeye sahip çözümler ve yerel destek gücüyle ödeme ve elektronik para kuruluşları için güvenilir bir iş ortağıdır.
Fraud.com’un Global Tecrübesiyle Geliştirilen aiReflex Platformu
aiReflex, dünya çapında kanıtlanmış bir dolandırıcılıkla mücadele platformu olan Fraud.com’un teknolojisi üzerine inşa edilmiştir. Bu, platformun en güncel ve karmaşık dolandırıcılık yöntemlerine karşı dahi etkili olduğu anlamına gelir. Global tecrübe, sürekli güncellenen dolandırıcılık senaryoları ve gelişmiş yapay zeka algoritmaları ile birleşir.
TCMB Rehberi ve Yerel Mevzuata %100 Uyumlu Çözümler
İHS Teknoloji, sunduğu çözümleri Türkiye’deki yerel mevzuat ve TCMB’nin beklentileri doğrultusunda özelleştirir. TCMB Şüpheli İşlem İzleme Senaryo Rehberi‘nde yer alan tüm asgari risk unsurları, platform üzerinde hazır senaryolar olarak sunulur ve kolayca aktive edilebilir. Bu, uyum sürecini hızlandırır ve olası hataları minimize eder.
İHS Teknoloji’nin Yerel Destek ve Danışmanlık Hizmetleri
Teknolojinin yanı sıra, doğru uygulama ve süreç yönetimi de kritiktir. İHS Teknoloji, İstanbul’daki ofisiyle müşterilerine yerel dilde teknik destek, danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunar. Bu, platformdan en yüksek verimin alınmasını ve mevzuattaki değişikliklere hızla adapte olunmasını sağlar.
Operasyonel Verimlilik Artışı ve İtibar Riskinden Korunma
aiReflex, manuel şüpheli işlem takip süreçlerini otomatikleştirerek uyum ekiplerinin iş yükünü ciddi oranda azaltır. “False positive” (yanlış alarm) oranını düşüren yapay zeka algoritmaları sayesinde, personel zamanını sadece gerçek risk taşıyan vakaları incelemeye ayırabilir. Bu, operasyonel verimliliği artırırken, yasa dışı faaliyetlerle anılma gibi itibar risklerine karşı da güçlü bir koruma kalkanı oluşturur.
İdari Para Cezası Riskini Minimize Eden Proaktif ve Otomatik Kontrol Mekanizması
Sonuç olarak, İHS Teknoloji’nin sunduğu aiReflex (Bulut İşlem İzleme) çözümü, TCMB’nin beklentilerini karşılamak için tasarlanmış eksiksiz bir platformdur. Gerçek zamanlı izleme, hibrit (kural+yapay zeka) analiz ve otomatik vaka yönetimi yetenekleri sayesinde, kuruluşların yasa dışı faaliyetleri proaktif olarak tespit edip engellemesini sağlar. Bu, sadece bir teknoloji yatırımı değil, aynı zamanda şirketinizi potansiyel idari para cezalarından, finansal kayıplardan ve itibar hasarından koruyan stratejik bir güvencedir.

